Het is officieel! Graaf Willem II van Holland stelt in Leiden het Hoogheemraadschap van Rijnland in: het eerste waterschap van Nederland. Dit waterschap bestaat vandaag de dag nog steeds. Wist je dat vanaf het einde van de 16e eeuw de in Rijnland gebruikte lengte- en oppervlaktematen een standaard waren voor een groot deel van Nederland? In 1806 werd het Rijnlandse stelsel de officiële standaardmaat van het Koninkrijk Holland, totdat in 1810 het metrisch stelsel werd ingevoerd.
De eerste poldermolen wordt in gebruik genomen. Tot de komst van de stoomgemalen waren molens het belangrijkste hulpmiddel om polders droog te malen. Hierdoor kon land worden gewonnen, maar ook het risico van overstromingen nam af. In de Tweede Wereldoorlog werden molens ook wel als geheim communicatiemiddel gebruikt. Door de wieken in een bepaalde stand te zetten, werd gewaarschuwd voor een Duitse inval.
In de middeleeuwen was ons land, nog meer dan nu, overgeleverd aan de grillen van het water. Op 19 november 1421 worden de graafschappen Zeeland en Holland geteisterd door een grote overstroming, de Sint-Elisabethsvloed. Waarschijnlijk was de vloed niet eens zo hoog, maar door de Hoekse en Kabeljauwse twisten was het dijkonderhoud verwaarloosd. Hierdoor konden de dijken doorbreken.
In de Blijdorpse polder wordt het eerste stoomgemaal in gebruik genomen. Stoomgemalen maakten grotere projecten mogelijk: de stoomgemalen Leeghwater, Cruquius en Lijnden maalden tussen 1849 en 1852 het Haarlemmermeer leeg. Het grootste nog werkende stoomgemaal ter wereld is het Woudagemaal in Friesland. Dit gemaal staat op de Werelderfgoedlijst en komt alleen nog in actie bij extreem hoge waterstanden.
Bekijk het Woudagemaal in actie
Wie kent het verhaal niet van Hans Brinker? Onverschrokken behoedde de sluiswachterszoon zijn vaderland voor een watersnoodramp, door zijn vinger in het gat in de dijk te steken. Nou ja, zo weten veel mensen het met zekerheid te vertellen. Maar eigenlijk is Hans Brinker een personage uit een Amerikaans kinderboek uit 1865. Hans Brinker is inmiddels een symbool geworden van de Nederlandse volksaard. In Nederland staat iedereen klaar om elk lek te dichten.
Het laagste punt van Nederland ligt 6,76 meter beneden NAP. Dit punt ligt in de gemeente Zuidplas in Zuid-Holland. Het hoogste punt van Nederland ligt 877 meter boven NAP. Dit is een vulkaan op het eiland Saba. Saba maakt onderdeel uit van het Caribische deel van het Koninkrijk der Nederlanden. Het hoogste punt van het Europese deel van Nederland is de Vaalserberg in Limburg.
Benieuwd hoe hoog (of laag) jij woont?
De Nederlandse waterschappen verenigen zich in 1927 in een koepelorganisatie: de Unie van Waterschappen. De Unie van Waterschappen behartigt de belangen van de waterschappen in Den Haag en in Brussel en zorgt voor kennisuitwisseling en samenwerking tussen de waterschappen. Meer informatie vind je op de website van de Unie van Waterschappen.
Al in 1667 deed Hendrik Stevin een voorstel hoe “het gewelt en vergif der Noortzee uytter Verenigt Nederlant te verdrijven sy”. Eeuwenlang bleef deze gedachte te groots, maar op 28 mei 1932 wordt de Afsluitdijk, die de Zuiderzeekust beschermt tegen de Noordzee, in gebruik genomen. Cornelis Lely ontwierp in 1891 het eerste plan voor de afsluiting en inpoldering van de Zuiderzee.
De stormvloed die ons land in de nacht van 31 januari op 1 februari trof, veranderde 165.000 hectare land in een rampgebied. Door de overstromingen kwamen grote delen van Zuid-Holland, Zeeland en Noord-Brabant onder water te staan en meer dan 1.800 mensen en tienduizenden dieren kwamen om het leven. Dat nooit meer! De waterschappen werken dag en nacht om Nederland droog te houden.
In de Deltawet van 1958 is geregeld dat door middel van dijkophogingen en het afsluiten van zeearmen een watersnoodramp zoals in 1953 wordt voorkomen. Nederland ligt voor een groot deel onder de zeespiegel. Er moet voortdurend gewerkt worden aan het veilig houden van ons land. Daarom is er het Deltaprogramma, dat er voor moet zorgen dat we veilig zijn tegen het water en dat we de komende eeuw genoeg zoet water hebben.
Lekker wandelen langs een beekje. Een kanotocht over de rivier. Fietsen op de dijk. Zeilen over de plas. Recreatie is voor de waterschappen een manier om hun werk onder de aandacht te brengen. Veel waterschappen hebben fiets-, kano- en wandelroutes uitgestippeld langs de mooiste plekjes in hun beheergebied. Kijk voor meer informatie op de website van jouw waterschap.
Op 1 januari 1986 wordt de provincie Flevoland opgericht, ook wel bekend van het Lowlands festival. Het gebied waar Lowlands wordt gehouden is in 1957 ontstaan in het kader van de Zuiderzeewerken, één van de grootste waterbouwkundige projecten ter wereld. In het Zuiderzeemuseum en het Nieuw Land Erfgoedcentrum is veel te zien over de geschiedenis van de Zuiderzee en het IJsselmeer.
In de Waterschapswet is bepaald dat alle inwoners van Nederland waterstaatszorg nodig hebben, hierover zeggenschap hebben en hier aan moeten meebetalen. In de wet staat ook dat alle taken op het gebied van die zorg bij de waterschappen moeten zijn ondergebracht.
Door klimaatverandering, bodemdaling en hoge veiligheidseisen zal Nederland fors moeten investeren om de kans op overstromingen klein te houden. Een nieuw soort dijk is nodig: de dijk van de toekomst. LiveDijken zijn bestaande dijken, uitgerust met sensorsystemen. Deze sensorsystemen meten de sterkte van deze dijken en voorspellen de toekomstige sterkte van de dijk. Zo draagt het sensorsysteem bij aan betere inspectie en beheer van de dijk.
De waterschappen willen hun werk duurzaam uitvoeren. Ze zijn altijd op zoek naar manieren om energie te besparen, terug te winnen en op een duurzame manier te produceren. Door met een nieuwe bril naar het traditionele waterzuiveringsproces te kijken, kwamen de waterschappen tot een uniek concept: de Energie en- Grondstoffenfabriek. In een Energiefabriek wordt energie gewonnen uit afvalwater.
In 2010 kwamen voor het eerst 13 jongeren bij elkaar als het Jeugdwaterschap. Zij wilden de jeugd bewust kunnen maken van het feit dat het niet zo vanzelfsprekend is dat wij in Nederland met droge voeten en schoon water leven. Het Jeugdwaterschap wil het werk van de waterschappen en het belang van waterbeheer bij de jeugd onder de aandacht brengen.
Als iets de Nederlander heeft gevormd, dan is het wel de strijd tegen het water. Hoe veilig zijn we eigenlijk achter onze stoere dijken? Wat doen we eraan om ze goed te houden en wat kan er gebeuren als een zeedijk onverhoopt tóch doorbreekt? Van bovenaf bekeken ziet alles er anders uit. Je perspectief verandert. Impact wordt duidelijk. De VPRO maakte een prachtige serie met medewerking van de waterschappen.
Vroeger waren er wel duizenden kleine waterschappen. Die vele kleine waterschappen gingen fuseren om de taken te kunnen concentreren en zo beter aan de technische en financiële eisen te kunnen voldoen. In 1950 waren er nog 2.600 waterschappen en in 1980 was dat aantal verder teruggebracht naar 260 waterschappen. Op dit moment zijn er nog 21 waterschappen in Nederland.
Op woensdag 15 maart 2023 zijn er weer waterschapsverkiezingen. De waterschappen zorgen in Nederland voor het regionale waterbeheer. Inwoners betalen hieraan mee door het betalen van waterschapsbelasting. Er spelen verschillende belangen op het gebied van natuur, recreatie, veiligheid, gezondheid, landbouw en ruimtelijke ordening. Door te stemmen kunnen inwoners meebeslissen over het waterbeheer in hun gebied.
Nederland bestaat voor een groot deel uit het deltagebied van de rivieren Rijn, Maas en Schelde. Dichtbevolkte rivierdelta’s zijn kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering. De waterschappen willen ook de komende decennia zorgen voor een veilig Nederland met voldoende schoon water. De waterschappen zijn altijd op zoek naar betrokken en deskundige mensen. Wil jij ook meewerken aan een veilig en duurzaam Nederland?
Privacyverklaring Unie van Waterschappen voor de website waterschappen.nl
De Unie van Waterschappen respecteert de privacy van betrokkenen en zorgt ervoor dat de persoonlijke informatie die u ons verstrekt, vertrouwelijk wordt behandeld.
De verwerking van persoonsgegevens gebeurt op een wijze die in overeenstemming is met de eisen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Hieronder lichten we toe wat wij doen met uw persoonsgegevens en welke rechten u heeft.
De Unie van Waterschappen (hierna ‘Unie’) is een belangenorganisatie voor de 21 waterschappen in Nederland. Hoewel het niet onze doelstelling of kerntaak is om persoonsgegevens te verwerken, zijn we in bepaalde situaties genoodzaakt om dit te doen om onze taken uit te kunnen voeren.
De Unie heeft een Privacy Officer. De Privacy Officer ziet erop toe dat de organisatie zich aan alle privacyregels houdt en adviseert de organisatie over het verwerken van persoonsgegevens. Heeft u vragen over (het gebruik van) uw persoonsgegevens door de organisatie, dan kunt u contact opnemen met de Privacy Officer via privacy@uvw.nl.
De Unie van Waterschappen gebruikt de website waterschappen.nl als communicatiemiddel richting inwoners van Nederland. Om de website goed te laten functioneren plaatsen wij cookies. Indien u zich aanmeldt voor een nieuwsbrief via de website verwerken wij noodzakelijke persoonsgegevens om u de nieuwsbrief toe te kunnen zenden.
| Doel | Soort persoonsgegevens |
| Het plaatsen van cookies voor functioneel gebruik. | De Unie gebruikt alleen technische en functionele cookies die geen inbreuk maken op uw privacy. De cookies die wij gebruiken zijn noodzakelijk voor de technische werking van de website en uw gebruiksgemak. De cookies zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt. Ook kunnen wij hiermee onze website optimaliseren. U kunt zich afmelden voor cookies door uw internetbrowser zo in te stellen dat deze geen cookies meer opslaat. Daarnaast kunt u ook alle informatie die eerder is opgeslagen via de instellingen van uw browser verwijderen. |
| Het onderhouden van contact | Via het contactformulier op de website kunnen bezoekers contact opnemen met de Unie. Om vragen goed te kunnen beantwoorden verwerken wij de volgende persoonsgegevens: • naam • e-mailadres |
Wij bewaren uw persoonsgegevens niet langer dan nodig is voor het doel waarvoor wij de gegevens verwerken. In enkele gevallen zijn wij wettelijk verplicht om uw persoonsgegevens langer te bewaren.
Elke organisatie die persoonsgegevens verwerkt, mag dat alleen als er een grondslag voor is. Als Unie verwerken wij persoonsgegevens op basis van deze grondslagen uit de AVG:
De verzamelde persoonsgegevens delen wij nagenoeg nooit met derden. Wij delen alleen persoonsgegevens alleen als er een wettelijke grondslag is of met uw expliciete toestemming.
Indien wij persoonsgegevens van u verwerken heeft u op grond van de AVG een aantal rechten. Zo heeft u het recht:
Als u, ondanks de zorgvuldigheid waarmee de betrokken afdelingen met uw persoonsgegevens omgaan, een klacht heeft over de wijze waarop wij uw persoonsgegevens verwerken en/of met u rechten omgaan kunt u een klacht indienen bij onze privacy officer via privacy@uvw.nl. Natuurlijk heeft u ook recht dit bij de Autoriteit Persoonsgegevens te doen.
Wij behouden ons het recht voor dit privacy statement aan te passen. Wijzigingen zullen op deze website worden gepubliceerd.
Laatst bijgewerkt op 2 januari 2025
Dit is een website van de Unie van Waterschappen.
De Unie van Waterschappen bouwt aan de toegankelijkheid van deze website voor iedereen. De Unie streeft er naar te voldoen aan de overheidsstandaard WCAG versie 2 op niveau AA. Voldoen aan deze standaard maakt onze website gebruiksvriendelijker en beter toegankelijk voor verschillende doelgroepen. Hebt u vragen of problemen met de toegankelijkheid van de website, stuur een e-mail naar redactie@uvw.nl.
Voor meer informatie, zie de website van de Rijksoverheid over toegankelijkheid.
Telefoon: 070 351 97 51
E-mail: info@uvw.nl
Productie en beheer: Mireille Noorlander
Webredactie: Sjoerd van der Helm
Concept en ontwerp: Take Two Merkidentiteit / Unie van Waterschappen
Webdevelopment: Julius Keijzer, Vectrus Internet
Door toegang te zoeken tot de website waterschappen.nl of het gebruiken en/of downloaden van informatie – in welke vorm dan ook – van deze website gaat u akkoord met deze voorwaarden. De Unie van Waterschappen behoudt zich het recht voor om de websitevoorwaarden te wijzigen. Controleer daarom, indien u onze website bezoekt, regelmatig de voorwaarden.
De informatie op deze website is zorgvuldig tot stand gebracht en wordt regelmatig gewijzigd. Wij kunnen er echter niet voor instaan dat de informatie op de website op ieder moment volledig en juist is. Wij aanvaarden evenmin aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van het geen toegang kunnen krijgen tot de website of het geen gebruik kunnen maken van de website.
Ook sluiten wij elke aansprakelijkheid uit voor schade veroorzaakt door computervirussen of het gebruik van e-mail, daarbij inbegrepen schade door storing of vertraging in de verzending van e-mail, het tegenhouden of manipuleren van e-mail door derden of door computerprogramma’s die gebruikt worden voor het elektronisch verspreiden van virussen.
Alle intellectuele eigendomsrechten op deze site en de inhoud daarvan komen uitsluitend toe aan de Unie van Waterschappen of haar toeleveranciers. De gebruiker mag de inhoud van de website slechts voor persoonlijk en niet-commercieel gebruik aanwenden. Dit betekent dat al het overig gebruik niet is toegestaan, tenzij daarvoor voorafgaande schriftelijke toestemming van de Unie van Waterschappen is verkregen.
De Unie van Waterschappen is niet verantwoordelijk voor bijdragen van derden op de website. Het aanbieden op de website van hyperlinks naar internetsites van derden betekent niet dat de Unie van Waterschappen de op of via deze internetsites aangeboden producten of diensten aanbeveelt. Het gebruik van dergelijke hyperlinks is volledig voor risico van de gebruiker. De Unie van Waterschappen is gerechtigd informatie van derden zonder overleg van de website te verwijderen of te wijzigen.
Bij het gebruik van de website verbindt u zich er uitdrukkelijk toe om de optimale werking en de beveiliging van de website niet te verstoren, bijvoorbeeld door virussen of andere schadelijke bestanden of gegevens te gebruiken of door zich toegang te verschaffen tot bestanden of gegevens waartoe u geen toegang heeft.
Het is niet toegestaan om van deze website gebruik te maken op een manier die andere internetgebruikers zou kunnen hinderen of anderszins het goede functioneren van deze website, de daarop gepresenteerde informatie en/of de achterliggende programmatuur zou kunnen aantasten.
Deze website maakt gebruik van cookies. Deze tijdelijke bestandjes worden gebruikt om de website goed te laten werken. Indien u geen cookies wenst, kunt u via uw browser het gebruik daarvan uitzetten. Dit kan echter gevolgen hebben voor de werking van deze website.
Linken naar pagina’s op deze website is toegestaan, mits: